Stacja graniczna Zbąszynek – jej położenie i znaczenie ruchowe

Poniższe opracowanie dostarczyła nam Dyrekcja Kolei Rzeszy Wschód

 

           Dyrekcja Kolei Rzeszy Wschód we Frankfurcie nad Odrą powstała z linii wcześniejszych Pruskich Dyrekcji Kolei Żelaznych Bydgoszcz, Gdańsk i Poznań, wzdłuż 400-stu kilometrowej granicy z Polską; stanowi szczególnie ważny most do Prus Wschodnich i z zagranicą.

W następstwie ukształtowania granicy podyktowanej przez traktat wersalski w Dyrekcji Wschód zostało przeciętych 16-cie linii kolejowych, dziewięć linii zostało przez to zamkniętych, a ważne węzły kolejowe zostały utracone. Do nich też należała stacja Zbąszyń, jeden z ważniejszych węzłów kolejowych wcześniejszej Dyrekcji Poznań.

            Wchodząc do tego węzła linie kolejowe, przecięte przez nową granice z Polską, musiały zostać na niemieckiej stronie znowu połączone. W ten sposób, w ścisłym tego słowa znaczeniu – zupełnie z niczego powstała stacja graniczna i celna Zbąszynek. Stworzyło to konieczność osiedlenia dużej liczby pracowników kolejowych, celnych, pocztowych i policji granicznej (dzisiaj juz około 2 tyś. Mieszkańców). Większych miejscowości nie było w pobliżu, dlatego musiał powstać nowy twór wraz ze wszystkimi elementami potrzebnymi do jego życia i zarządzania.

            Przez Dyrekcję Kolei Rzeszy Wschód, jako przedstawiciela osiedlających się instytucji, zostały zbudowane oprócz około 400 mieszkań jedna dziesięcio klasowa szkoła z salą gimnastyczną, urząd gminy, rzeźnia, piekarnia, restauracja z pokojami gościnnymi i dużą salą jeden kościół ewangelicki i jeden katolicki oraz założono cmentarz. W listopadzie 1925r. oddano do eksploatacji obszerną i nowoczesną stację towarową, w 1930r. Nastąpiło otwarcie stacji osobowej. Do stacji granicznej Zbąszynek prowadzą niemieckie linie Berlin – Frankfurt/Oder – Rzepin – Zbąszynek
(z bezpośrednimi pociągami Paryż – Berlin – Warszawa); wchodząca od północy linia Gorzów – Międzyrzecz – Zbąszynek i od południa linia Falkenburg – Cottbus – Gubin – Czerwieńsk – Zbąszynek. Ze stacji Zbąszynek prowadzi na wschód linia Poznań – Toruń – Iława - Irsterburg – Tylża i dalej na Litwę i północne kraje nadbałtyckie oraz odgałęziająca się od niej w Toruniu linia do Warszawy dla ruchu do środkowej Polski i bezpośrednia linia Zbąszyń – Poznań – Strzałkowo – Kutno – Warszawa i dalej do Moskwy, na daleki wschód. Bezpośredni skład jednej pary pociągów pospiesznych umożliwia przejechane bez przesiadki dystansu 2000 km z Paryża przez Liege – Axchen – Kolonie – Hanower – Berlin – Frankfurt (O) – Zbąszynek – Poznań – Łódź – Warszawę – Brześć do polsko-rosyjskiej stacji granicznej Niegosiełoje. Przez Zbąszynek prowadzi się ruch osobowy między północnymi krajami nadbałtyckimi, Polską i Niemcami. Trzy pary pociągów pospiesznych i kursujący trzy razy w tygodniu ,,Nord-Expres” Paryż – Berlin – Warszawa oraz jeden pociąg przyspieszony i dziewiętnaście par pociągów osobowych przejeżdża przez Zbąszynek
w letnim rozkładzie jazdy.

Z tych pociągów oprócz pociągów pospiesznych i ,,Nord-Expres”, trzy dalsze pociągi osobowe przejeżdżają przez granice. Znaczenie ruchu stacji granicznej i celnej Zbąszynek leży jednak przede wszystkim w ruchu towarowym. Nawet pomimo zmniejszonego w ostatnich latach, w związku
z obrotem dewizowym – ruchu towarowego, stacja nie utraciła jeszcze swojego znaczenia jako największa stacja graniczna w Dyrekcji Kolei Rzeszy Wschód. W wywozie do Polski i pozostałych krajów przejechało przez Zbąszynek w 1935r. 2012 ton towarów drobnicowych i 1490 ładunków wagonowych. Z Polski i pozostałych krajów wwieziono przez stację Zbąszynek 550 ton ładunków drobnicowych i 12117 ładunków wagonowych, w tranzycie między obcymi krajami przeszło
w 1935r. 559 ton drobnicy i 2183 ładunków wagonowych. Przeważające towary, jakie przechodzą
z zagranicy to obrobione i nieobrobione drzewo, jajka, drób, żywe i zabite świnie oraz pasza.
Za granicę są wywożone głównie następujące towary: maszyny, części maszyn oraz wartościowe wyroby przemysłu elektrycznego i chemicznego. Szczególną rolę w ostatnich latach odegrała odprawa z Polski żywych gęsi, dla których zbudowano specjalnie obszerną rampę do badań, karmienia pojenia gęsi. Satcja Zbąszynek służyła również uprzywilejowanemu (korytarz) ruchowi tranzytowemu między Rzeszą, a Prusami Wschodnimi, który jednak w związku ze wspomnianym nowym uregulowaniem, obecnie jest zmniejszony.

wersja językowa:   edycja szablonów / pomoc / wyloguj